Ekowood Houses, pioniers in een modern, duurzaam hofje van hout

Alleen als het een strakke, witte kubus met een kubus erop in hun woonplaats Panningen werd, dan wilden Jos en Ardie Joosten maar al te graag een eigen woning bouwen.
Ze hadden nooit verwacht dat dat er nog eens van zou komen en al helemaal niet dat dit in een houtbouwsysteem zou worden uitgevoerd. Ze werden de pioniers in een bijzonder nieuwbouwproject waar ze veel plezier aan beleefden en nu met veel plezier wonen.

Tekst: Bert van en Hoogen | Fotografie: Henny van Belkom

De Loverhof in het Limburgse Panningen wijkt in veel opzichten af van de nieuwbouw eromheen. Tussen traditionele nieuwbouw is het plan met de fraaie naam Domaine Belle Cour een frisse, moderne verschijning. Het wijkt niet alleen af door de bouwstijl, maar zeker ook doordat het ook echt een hofje is. Een afgesloten hofje, merken wij als we met de auto de ‘straat’ Loverhof in willen rijden. De woningen zijn alleen lopend te bereiken en dan nog moet een bewoner een toegangshek voor je openen. Ardie doet dat voor ons en ze stapt meteen naar buiten om aan te geven bij welke woning we moeten zijn. Ook Jos komt erbij en buiten maken we een praatje over de opzet van het hofje. Het blijkt een combinatie te zijn van twee appartementencomplexen en enkele grondgebonden geschakelde woningen.
De laatste worden net afgebouwd, terwijl Ardie en Jos als eerste bewoners er al een paar jaar wonen.

 
Twee kubussen op elkaar
Jos en Ardie zijn geboren en getogen in de omgeving. Ze woonden jarenlang in een appartement in het centrum van Panningen en hadden niet verwacht ooit nog een nieuwe woning te laten bouwen. Ardie: “Onze grote wens was een strak, wit huis, een kubus met daarop een kleiner vierkant blok. Niets anders. Maar de gemeente Peel en Maas stond alleen traditionele architectuur toe. Kijk maar in de nieuwbouw om ons heen. We stonden er dan ook van te kijken toen we bij een informatieavond over dit plan de eerste schetsen van woningen zagen. Twee vierkante blokken op elkaar… Wit… Het zal toch niet… Dat maakte iets bij ons los.”

 
Zonder uitgewerkt ontwerp
Jos: “Ekowood Houses een uitgedacht plan met het idee van een afgesloten hof, gedeeltelijk gezamenlijke buitenruimte en moderne bouwstijl, maar de ontwikkelaars kwamen bij ons zonder uitgewerkte tekeningen. Ze wilden het eerst aan de kopers overlaten. Daarop haakten andere belangstellenden af, maar wij konden ons goed verplaatsen in een plan zonder uitgewerkte ontwerpen. Wij wisten precies wat we wilden en we konden als eersten veel van onze wensen aangeven. Die werden ingewilligd en vervolgens golden veel aspecten meteen voor de andere woningen. Het is daardoor helemaal onze woning en een beetje ons hofje geworden.”

 
Eigen identiteit
De opzet van het plan werd in de loop der tijd nog iets aangepast, waarbij een deel van de geschakelde woningen werd ingewisseld voor twee appartementencomplexen. Ook daarvan is de bouwstijl hetzelfde als de grondgebonden woningen. Als gevelbekleding was een combinatie van douglas hout met wit stucwerk mogelijk. Kozijnen hebben allemaal dezelfde kleur, zonwering van lamellen is standaard aan de buitenzijde en uiteraard is alles in strakke, rechte lijnen. Toch zit er ook veel variatie in het plan, want geen woning heeft dezelfde gevelindeling. Gevels verspringen, geen raam is op dezelfde hoogte of maat en de ene gevel is hoger of groter dan de ander. Het maakt het speels en iedere bewoner heeft zo een eigen identiteit aan de woning kunnen geven.
Bewegingsvrijheid Ardie en Jos konden bovendien de woning negentig centimeter breder maken dan in het oorspronkelijke plan stond. Dat maakte de woonkamer aanzienlijk comfortabeler. Ze kozen sowieso voor een afwijkende indeling binnen. Ardie: “We wilden een ruime hal met een trap waar het mogelijk is om een personenlift in te maken. We wilden het zo rustig en open mogelijk houden. Dat betekende zo min mogelijk deuren. De enige twee dichte deuren zijn naar het toilet en de berging. Die zijn zonder architraven en met onzichtbare scharnieren zodat ze een geheel vormen met de wand. De bovenverdieping wilden we één open ruimte van maken waarin de badkamer en slaapkamer zijn geïntegreerd. Dat geeft veel bewegingsvrijheid. Verder wilden we zoveel mogelijk de vierkante vormen in het interieur terug laten komen.”

 
Huis leeft
Doordat ze veel keuzes konden maken die in andere woningen zijn overgenomen, voelen ze zich de pioniers van het project. Ekowood Houses heeft veel kopers in het plan de woning van Ardie en Jos van
binnen laten zien om inspiratie op te doen. Daardoor zijn in alle woningen het hout van de plafonds met whitewash afgewerkt. Hieraan is te zien dat de woningen van hout zijn gebouwd. Ook daarin voelen ze zich voorlopers. Ardie: “In het begin moesten we ons tegenover familie en vrienden verantwoorden dat we een houten woning lieten bouwen. We zijn in andere houten woningen en fabrieken wezen kijken en zijn gaan geloven in hout. Hout houdt temperatuur vast, het is duurzaam, het geeft een prettig binnenklimaat en je ruikt hout. Het is brandvertragend en het kraakt echt niet. Soms hoor je weleens iets waardoor je weet dat het huis van hout is. Het is alsof het huis leeft, het is organisch.”

 
Infrarood verwarming
Hun enthousiasme voor hout is overgegaan naar hun belangstelling voor energieneutraal wonen. Dat is ook ingegeven door de eisen in het plan. Jos: “Het is zwaar geïsoleerd met houten isolatie en trippel glas. De woning is gasloos en er liggen overal minimaal zestien zonnepanelen op het dak. Wij hebben er inmiddels dertig. En overal was infrarood verwarming verplicht. Wij hebben panelen aan het plafond. Het is een heel prettige en energiezuinige verwarming. De infrarood straling verwarmt niet de lucht, maar de oppervlakten. Daardoor zijn de vloer, de tafel en stoelen prettig warm.” Ze zien bij de woningen die nu worden afgebouwd dat de techniek op het gebied van energie en milieu hard gaan. Ardie: “Technieken die een paar jaar geleden bij onze woning nog ondenkbaar waren, zijn nu bijna standaard.”

 
Naar elkaar omkijken
Het wonen op een afgesloten hofje bevalt ze goed. De woningen zelf hebben voldoende aan een bescheiden privétuin, want er is in het midden een gemeenschappelijke tuin. De inrichting daarvan hebben ze ook als eerste bewoners grotendeels kunnen bepalen. Buiten de toegangshekken heeft iedere woning een eigen carport, waardoor de gezamenlijke ruimte autovrij blijft. Ardie: “In het begin is het wennen dat het afgesloten is, maar het voelt goed. We zijn als bewoners wat meer op elkaar betrokken, maar je kunt je ook prima terugtrekken. Zeker als je wat ouder wordt, is het fijn dat anderen naar je omkijken. Wat ons betreft blijven we de rest van ons leven hier wonen.”

 

MARTIJN VAN TOOR VAN EKO Houses

“We gaan biobased circulair bouwen normaal vinden”

U bent al 15 jaar directeur van Brummelhuis. Waarom bent u dit nieuwe bedrijf begonnen?

“Mededirecteur Ralph Verhaegh was al betrokken bij de ontwikkeling Domaine Belle Cour en heeft mij enthousiast gemaakt dat bouwen met hout de toekomst heeft. We zeiden tegen elkaar: het wordt tijd dat we het hele idee van houtbouw verder brengen en het aandurven om er een bedrijf voor te starten. We hebben een houtbouwsysteem ontwikkeld waarmee we zoveel mogelijk biobased circulair kunnen bouwen en dat alle bouwstijlen aankan.”

 
Wat houdt het bouwsysteem van Ekowood Houses in?

“Het is een constructie van wanden die volledig uit houten lagen is opgebouwd. Die worden vol geblazen met houtvezel, waardoor er een RC-isolatiewaarde van 8 kan worden behaald. Dat kan aan de buitenzijde worden afgewerkt met allerlei soorten gemodificeerd hout zoals Modiwood of met een duurzame baksteen zoals de cradle-to-cradle ClickBrick. De vloeren zijn van clt-compartimenten (Cross Laminated Timber, red.). Dit levert samen een superisolerende   schil op. We combineren dat met natuurlijke ventilatie en infrarood verwarmingselementen. Het resultaat is een heel prettig, gezond en natuurlijk binnenklimaat en een woning die niet al te ingewikkeld is.”

 
Wat bedoelt u met ‘niet al te ingewikkeld’? 

“Infrarood verwarming is daar een goed voorbeeld van. Het is eenvoudig, omdat er niet een hele installatie achter hangt. De installaties van verwarming met allerlei warmtepompen en warmteterugwinning werden met iedere nieuwe vinding een steeds ingewikkelder systeem. Je moet als bewoner weten hoe je het allemaal moet gebruiken en onderhouden. Als je dat niet doet, werkt het hele systeem niet. Wij vinden dat je een woning moet begrijpen en zijn daarom constant op zoek naar het vereenvoudigen of weglaten van die systemen. Houtbouw leent zich daar goed voor.”

 
Wat maakt dit project van Ekowood Houses zo bijzonder?

“Het is een combinatie van projectmatige bouw en particuliere opdrachtgevers. Je kunt ons pioniers noemen in biobased circulair bouwen. We kunnen ons daarin het beste ontwikkelen in de projectmatige bouw. Daar hebben we ons met enkele projecten al in bewezen. Maar we zijn met Brummelhuis al ruim
30 jaar gewend om voor particulieren te bouwen. Ekowood Houses kan ook het hele pakket van ontwerp tot bouw en begeleiding in procedures aan.”

 
Waarom gelooft u in biobased bouwen en hout als bouwmateriaal? 

“Biobased circulair betekent dat 90 procent van de bouwmaterialen binnen 25 jaar door de natuur kan worden afgebroken. Evenzo belangrijk is dat we een product leveren waarin mensen zich superprettig voelen. Wij zijn ervan overtuigd dat wij de beste mix in materiaalgebruik, superisolatie en leefklimaat hebben. We doen in Nederland te ingewikkeld over houtbouw, omdat we het niet gewend zijn. Terwijl 70 procent van de woningen in de wereld van hout is. De productie is heel natuurlijk. Ik heb nog nooit beton in de natuur zien groeien. Hout raakt nooit op, want er zijn voldoende duurzame productiebossen in Europa. We zijn nu pioniers, maar de Nederlandse markt van houten woningen zal alleen maar toenemen. Het is niet meer weg te denken en we gaan het normaal vinden.”